Página de Estudos das Fontes Pesquisadas

  • Fontes Franciscanas
  • Fontes Biográficas
  • Compilação de Assis

TEXTO ORIGINAL

Compilação de Assis - 50

[50] 
1 Quodam tempore in primordio, scilicet tempore quo beatus Franciscus cepit habere fratres, manebat cum illis apud Rigum Tortum. 
2 Dum quadam nocte, circa medium, omnes quiescerent in lectulis suis, exclamavit unus ex fratribus dicens: “Morior, morior!”. 
3 Et stupefacti fratres et territi omnes evigilaverunt. 
4 Exurgens beatus Franciscus dixit: “Surgite, fratres, et accendite lumen”. 
5 Et accenso lumine dixit beatus Franciscus: “Quis est ille qui dixit: morior?”. 
6 Ille autem frater dixit: “Ego sum”. 
7 Et dixit ad eum beatus Franciscus: “Quid habes, frater? Quomodo morieris?”. 
8 At ille: “Morior fame”. 
9 Beatus Franciscus, sicut homo plenus caritate et discretione, ut non verecundaretur frater ille solus comedere, statim fecit apponi mensam, et comederunt omnes pariter cum illo. 
10 Nam noviter ille et alii conversi erant ad Dominum, et ultra modum affligebant corpora sua. 
11 Et post comestionem dixit beatus Franciscus ceteris fratribus: “Fratres mei, ita dico vobis quod unusquisque consideret naturam suam; 
12 quia, licet aliquis ex vobis sustentari valeat pauciori cibo quem alius, nolo tamen quod habundantiori cibo indigens illum in hoc imitari nitatur; sed naturam suam considerans, exhibeat corpori suo necessitatem suam. 
13 Sicut enim a superfluitate comestionis, que obest corpori et anime tenemur nobis cavere, ita a nimia abstinentia, immo magis, quoniam Dominus misericordiam vult et non sacrificium (cfr. Os 6,6; Mat 9,13; 12,7)”. 
14 Et ait: “Carissimi fratres, hoc quod feci, videlicet quod caritate fratris nostri cum ipso pariter comedimus, [ut non] verecundaretur solus comedere, magna necessitas et caritas compulit me facere. 
15 Sed dico vobis quod de cetero nolo ita facere, quia non esset religiosum neque honestum. 
16 Sed volo et precipio vobis, ut quilibet secundum nostram paupertatem suo corpori satisfaciat, sicut ei necesse fuerit”. 
17 Nam primi fratres et alii, qui venerunt post ipsos usque ad magnum tempus, affligebant corpora sua ultra modum abstinentia non solum cibi et potus, sed etiam vigiliis, frigore et labore (cfr. 2Cor 11,27) manuum suarum. 
18 Portabant igitur subtus ad carnem circulos ferreos et loricas, qui poterant habere et fortissima cilicia, sicut etiam magis poterant habere. 
19 Propterea sanctus pater, considerans quod fratres hac occasione poterant infirmari, et quidam iam parvo tempore essent infirmati, prohibuit in quodam capitulo, ut nullus fratrum portaret subtus ad carnem nisi tunicam. 
20 Nos vero, qui cum ipso fuimus (cfr. 2Pet 1,18), testimonium perhibemus (cfr. Ioa 19,35; 21,24; 2Ioa 12) de illo, quod, licet a tempore quo cepit habere fratres, et etiam toto tempore vite sue fratribus esset discretus, ita dumtaxat ut fratres cibis et rebus non deviarent aliquo tempore a modo paupertatis et honestatis nostre Religionis, quibus fratres antiqui utebantur, 
21 ipse tamen suo corpori, etiam antequam haberet fratres, a principio sue conversionis et toto tempore vite sue fuit austerus, cum a tempore sue iuventutis esset homo fragilis et debilis secundum naturam, et in seculo non posset vivere nisi delicate. 
22 Unde quodam tempore considerans quod fratres iam excederent modum paupertatis et honestatis in cibis et rebus, in quadam sua predicatione quam fecerat, quibusdam fratribus in persona omnium fratrum dixit: 
23 “Non putant fratres quod corpori meo necessaria esset pitantia? 
24 Sed quia oportet me esse formam et exemplum omnium fratrum, volo uti et esse contentus pauperculis cibis et rebus, et non delicatis”.

TEXTO TRADUZIDO

Compilação de Assis - 50

[50] 
1 Em certa ocasião, no começo, isto é quando o bem-aventurado Francisco começou a ter irmãos, permanecia com eles em Rivotorto. 
2 Uma noite, lá pela metade, quando todos estavam descansando em suas enxergas, um dos frades exclamou dizendo: “Estou morrendo, estou morrendo!”. 
3 Assustados e atemorizados, todos ao frades acordaram. 
4 Levantando-se, o bem-aventurado Francisco disse: “Levantai-vos, irmãos, e acendei a luz”. 
5 Quando se acendeu a luz, o bem-aventurado Francisco disse: -- “Quem foi que disse: “Estou morrendo”. 
6 Aquele frade respondeu: “Sou eu”. 
7 E o bem-aventurado Francisco lhe disse: -- “O que tens, irmão? Como estás morrendo?”. 
8 E ele: “Estou morrendo de fome”. 
9 O bem-aventurado Francisco, homem cheio de caridade e discrição, para que aquele frade não ficasse com vergonha de comer sozinho, mandou logo pôr a mesa e todos comeram juntos com ele. 
10 Pois ele e outros tinham sido convertidos havia pouco tempo para o Senhor, e afligiam demais os seus corpos. 
11 Depois da refeição, o bem-aventurado Francisco disse aos outros frades: “Irmãos meus, assim vos digo que cada um leve em conta sua natureza; 
12 porque, ainda que algum de vós possa sustentar-se com menos comida que outro, não quero que o que necessita de mais comida tente imitá-lo nisso; mas considerando sua natureza, dê a seu corpo o que lhe é necessário. 
13 Pois assim como temos que evitar o exagero no comer, que faz mal ao corpo e à alma, , assim temos que evitar a abstinência demasiada, tanto mais que o Senhor quer a misericórdia e não o sacrifício”. 
14 E disse: “Queridos irmãos, isso que eu fiz, isto é que por caridade com nosso irmãos comemos com ele, para que não ficasse com vergonha de comer sozinho, fui obrigado a fazê-lo pela grande necessidade e a caridade. 
15 Mas eu vos digo que, nas outras coisas, não quero fazer assim, porque não seria religioso nem honesto. 
16 Mas quero e vos ordeno que cada um, segundo nossa pobreza satisfaça ao seu corpo, como for necessário”. 
17 Pois os primeiros frades, e outros que vieram depois deles durante muito tempo, afligiam seus corpos não só com uma excessiva abstinência na comida e bebida, mas também em vigílias, frio e trabalho de suas mãos. 
18 Para isso levavam sobre a carne cinturões de ferro e as cotas de malha que podiam ter e fortíssimos cilícios, como também o mais que podiam ter. 
19 Por isso o santo pai, achando que os frades podiam ficar doentes por causa disso, e alguns já tinham adoecido em pouco tempo, proibiu em um capítulo que algum frade usasse por baixo, junto da carne, a não ser a túnica. 
20 Nós, porém, que estivemos com ele, damos testemunho de que, embora fosse discreto com os frades desde o tempo em que começou a receber irmãos e também durante todo o tempo de sua vida, procurou entretanto que se guardassem sempre, que em questão de comidas e de coisas, a pobreza e a honestidade requeridas por nossa Religião e que eram usadas pelos frades antigos. 
21 Mas ele mesmo, ainda antes de ter irmãos, desde o começo de sua conversão e durante todo o tempo de sua vida, foi austero com o seu corpo, apesar de ter sido um homem frágil em sua juventude e de natureza fraca, e no século não podia viver a não ser delicadamente. 
22 Certa ocasião, achando que os frades já tinham exagerado o modo da pobreza e da honestidade na comida e nas coisas, numa pregação que fez, disse a todos os frades, dirigindo-se pessoalmente a alguns deles: 
23 “Será que os frades não acreditam que meu corpo precisa de comidas especiais? 
24 Mas como convém que eu seja a forma e o exemplo de todos os frades, quero usar e ficar contente com comidas e coisas pobrezinhas, não delicadas”.